Przekazujemy poniżej informację ze strony Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Wiedniu.

Kabotaż jest świadczeniem usług transportowych na obszarze danego kraju przez zagraniczne przedsiębiorstwo transportowe. Według dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, oddelegowanie ma miejsce, jeżeli przedsiębiorca wysyła swojego pracownika, w swoim imieniu i pod swoim kierownictwem do innego kraju na terytorium Unii Europejskiej w ramach wykonywania umowy o dzieło. Na czas oddelegowania pracownik musi być zatrudniony przez pracodawcę wysyłającego go do innego kraju unijnego.

Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1072/2009 dotyczącym wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych, unijne przepisy o delegowaniu pracowników mają zastosowanie również w przewozach kabotażowych (dotyczących transportu towarów i przewozu osób). Z tego względu na okres kabotażu przewiduje się oddelegowanie pracowników. Kabotaż ze względu na charakter oddelegowania, jest dopuszczalny, jeśli przed podjęciem pracy zostanie dokonane zgłoszenie oddelegowania.

Uwaga!
Od 1.01.2014 potwierdzenie oddelegowania (Entsendebestätigung-AMS) nie jest dla Polaków konieczne i obowiązuje obywateli państw nie należących do Unii Europejskiej (tzw. krajów trzecich).

Zgłoszenie delegowania (Entsendemeldung):

- 1 tydzień przed rozpoczęciem kabotażu na terenie Austrii, delegująca firma z Polski wypełnia formularz ZKO 3, poprzez LINK  i przesyła drogą elektroniczną do Centrali Koordynacyjnej ds. Nielegalnego Zatrudnienia Pracowników (KIAB/Finanzpolizei przy Ministerstwie Finansów - BMF) na adres: post.finpol-zko@bmf.gv.at 
- Ewentualne zmiany przesłanych w formularzu danych należy niezwłocznie zgłosić wysyłając wypełniony formularz zmian (Änderungsmeldung).
- Zgłoszenie oddelegowania jest wymagane dla pracowników ze wszystkich krajów.
- W przypadku prac niecierpiących zwłoki albo krótkoterminowego zlecenia, należy dokonać rejestracji niezwłocznie, jednak przed jego wykonaniem. W tym wypadku wymagany termin1 tygodnia przed rozpoczęciem kabotażu nie jest wiążący.
- Zgłoszenie winno być dokonane oddzielnie dla każdej pracy/zlecenia. Dokonanie zgłoszenia „na zapas” (Vorratsmeldung) jest niedopuszczalne.
- Kopię zgłoszenia oddelegowania (Entsendemeldung) należy wręczyć kierowcy.
- Obowiązkowi zgłoszenia podlega każdorazowe oddelegowanie.
- Centrala Koordynacyjna (ZKO) przesyła zgłoszenie elektronicznie do Kasy Chorych w kraju (w celu kontroli dotrzymania przepisów socjalnych)

Zgłoszenie oddelegowania przy umowach ciągłych/długoterminowych

Przy kontrakcie ciągłym/długoterminowym realizowanym wobec jednego klienta dopuszczalne jest złożenie zgłoszenia oddelegowania na okres 3 miesięcy (zgłoszenie ramowe/kwartalne). W tym przypadku należy zgłoszenie to przesłać dodatkowo do:
- pracowników powołanych do wykonania zlecenia,
- wszystkich możliwych miejsc świadczenia pracy.

W tym przypadku oddzielne delegowanie „ad hoc” pracownika już wcześniej zgłoszonego na czas trwania 3-miesięcznego oddelegowania nie jest potrzebne. Konieczne jest natomiast ponowienie go po upływie 3 miesięcy.
Szczegółowe pytania o tej formie delegowania można wyjaśnić bezpośrednio w ZKO pod adresem: post.finpol-zko@bfm.gv.at 
 
Obowiązek posiadania i okazania dokumentów

Następujące dokumenty podlegają obowiązkowi okazania na miejscu pracy (w samochodzie ciężarowym) przez pracownika/pracodawcę:
- Formularz A1 dot. posiadania przez pracownika ubezpieczenia społecznego
- Kopia zgłoszenia oddelegowania (Entsendemeldung)
- Obowiązujące w kraju pracodawcy ew. zaświadczenia dot. pozwoleniu na pracę/pobyt.

Jeśli warunki pracy nie dopuszczają trzymania dokumentów na stanowisku pracy, należy je przechowywać w gotowości w kraju (Austrii) oraz dostarczyć administracji skarbowej w ciągu 2 dni roboczych liczonych od dnia wezwania do ich przedłożenia.
Alternatywnie do trzymania dokumentów w pogotowiu w miejscu pracy mogą one być udostępnione na miejscu także w wersji elektronicznej (np. za pomocą laptopa, tabletu itp.).

Regulacje wprowadzone w związku ze zmianą ustawy o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego (LSDB-G), obowiązujące od 1.01.2015 r.
 
W celu zapobiegania zjawisku dumpingu socjalnego i płacowego w trakcie otwierania rynku pracy i w związku z koniecznością zabezpieczenia miejsc pracy dla rodzimych mieszkańców oraz utrzymania wolnej konkurencji, wprowadzone zostały dodatkowe obowiązki dla firm z krajów Unii Europejskiej delegujących swoich pracowników do pracy w Austrii. Dotyczą one także kabotażu:
- Obowiązek zapewnienia wynagrodzenia (włącznie z jego wszystkimi składnikami) zgodnie z austriackimi przepisami, przy utrzymaniu miejscowych zasad kwalifikacji grupy zawodowej
- Obowiązek posiadania na stanowisku pracy w czasie trwania kabotażu dokumentów o wynagrodzeniu w języku niemieckim, takich jak:
- pisemna umowa o pracę
-  zaświadczenie o zarobkach, odcinki wypłat wynagrodzenia, wyciągi bankowe
- zapisy o zarobkach, dokumentacja czasu pracy i dokumenty potwierdzające kwalifikację grupy płacowej

Uwaga!
Wprowadzenie obowiązku zapewnienia delegowanym stawek wynagrodzenia zgodnie z prawem austriackim, spowodowało zniesienie obowiązku posiadania przez kierowcę zaświadczenia potwierdzającego oddelegowania (Entsendebestätigung).

Dokumenty o wynagrodzeniu mają na celu kontrolę przestrzegania austriackich przepisów w tym zakresie wraz z przysługującą kwalifikacją do odpowiedniej grupy płacowej. Jeśli warunki pracy nie pozwalają trzymanie dokumentów na stanowisku pracy, należy dostarczyć je na żądanie administracji skarbowej listem poleconym za pokwitowaniem odbioru w ciągu 2 dni roboczych.
Kontrola wymaganych dokumentów dokonywana jest przez Centrum Kompetencji do spraw Zwalczania Dumpingu Płacowego i Socjalnego (Kompetenzzentrum LSDB) przy wiedeńskiej kasie chorych. Sprawdzania na miejscu dokonują organy administracji skarbowej, które przekazują rezultaty kontroli do Centrum Kompetencji LSDB celem ew. złożenia doniesienia.
 
Zakaz świadczenia usług (kabotażu)

Stwierdzone ponowne nieprzestrzeganie austriackich przepisów w zakresie wynagrodzenia przy kontroli obejmującej powyżej trzech delegowanych pracowników prowadzi do zakazu

świadczenia usług (kabotażu) przez pracodawcę na okres co najmniej 1 roku do 5 lat. Naruszenie zakazu prowadzi do wymierzenia kary grzywny w wysokości od 2 000 - do 20 000 euro.
Pod warunkiem wprowadzenia określonych przedsięwzięć kontrolnych mających na celu udaremnienie powtórzenia się wykroczenia, zakaz może nie dojść do skutku, jeśli dodatkowo wniesiona została nałożona kara.

Tymczasowe zabezpieczenie majątkowe przez organ nadzoru

W przypadku powstania podejrzenia o brak:
- zgłoszenia oddelegowania (Entsendemeldung),
- dokumentów poświadczających ubezpieczenie społeczne pracownika,
- zaświadczenia o zarobkach,
jak również ze względu na udaremnienie kontroli dokumentacji dotyczącej zarobków oraz przede wszystkim z uwagi na stwierdzenie zaniżonego wynagrodzenia, organ nadzoru ma prawo do tymczasowej konfiskaty rzeczy materialnych należących do zleceniodawcy.

Zabezpieczenie majątkowe i wstrzymanie płatności

Jeśli nie nastąpiło tymczasowe złożenie zabezpieczenia bądź nie jest możliwe jego ściągnięcie, przy powstaniu podejrzenia o utrudnienie ścigania cięższego przestępstwa, organ kontrolny ma prawo do całkowitego lub częściowego nałożenia sankcji w postaci wstrzymania płatności wynagrodzenia zleceniodawcy lub zatrudnionego (w przypadku pracowników oddanych do dyspozycji tzw. „leasingowanych”). Wysokość wstrzymanych płatności nie może być większa od grożącej najwyższej kary grzywny. Wstrzymanie płatności ma na celu udaremnienie dokonywania ich po kontroli, zaś organ karny rozstrzyga o zabezpieczeniu, które nie może być większe niż najwyższej stawki grożącej kary grzywny.

Odpowiedzialność firmy delegującej (kabotażowej)

Firma delegująca odpowiada zgodnie z ustawą o dopasowaniu prawa umów o pracę (AVRAG) i ustawą o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego (LSDB-G) za:
- złożenie w odpowiednim terminie formularza delegowania (jego zmiany)
- świadome podanie fałszywych informacji przy zgłoszeniu delegowania/jego zmianie
- trzymanie w pogotowiu i udostępnienie formularza (SV-Formular A1) z zaświadczeniem dot. ubezpieczenia społecznego, kopii zgłoszenia delegowania w miejscu świadczenia pracy
- przekazanie niezbędnych dokumentów.

Odmowa przedłożenia do wglądu podanej dokumentacji podlega karze grzywny (za każdego pracownika: od 500- do 5 000,- euro (przy powtórnej kontroli: od 1 000 - do 10 000 euro).
Odmowa trzymania w pogotowiu i przekazanie dokumentów dotyczących zarobków (od 1 000 - do 10.000 euro za każdego pracownika, przy ponownym wykroczeniu od 2 000 - do 20 000 euro; powyżej trzech pracowników: od 2 000 - do 20 000 euro za każdego pracownika, przy ponownym wykroczeniu: od 4 000 - do 50 000 euro).

Przewidziane są następujące kary grzywny za nieprzestrzeganie austriackich przepisów regulujących wysokość stawek płacowych:
- przy delegowaniu do trzech pracujących obcokrajowców: od 1 000 - do 10 000 euro za każdego pracownika (przy ponownym wykroczeniu: od 2 000 - do 20 000 euro)
- przy delegowaniu powyżej trzech obcokrajowców: od 2 000 - do 20 000 euro za każdego pracownika (przy ponownym wykroczeniu: od 4 000 - do 50 000 euro)
- Wymierzenie kary nie ma miejsca, jeśli różnica między zaniżoną wypłatą i wypłatą przysługującą pracownikowi (wg austriackich przepisów regulujących wysokości stawek płacowych) została wyrównana w wyznaczonym terminie przed rozpoczęciem dochodzenia.

Odstąpienie od wymierzenia kary jest możliwe, jeśli:
- nie miały miejsca duże zaniedbania lub
- przekroczenia były małe oraz
- różnica została wyrównana.

Wykroczenie przeciwko zakazowi świadczenia usług przez pracodawcę prowadzi do nałożenia kary grzywny w wysokości od 2 000 - do 20 000 euro.

Odpowiedzialność zleceniodawcy z Austrii
 
Przy delegowaniu pracowników zleceniodawca z Austrii odpowiada równolegle do firmy delegującej za:
- zgodne z prawem zatrudnienie pracownika z kraju trzeciego w kraju siedziby firmy delegującej (przy delegowaniu obywatela tego kraju)
- nieprzestrzeganie prawa austriackich przepisów dotyczących wynagrodzenia i warunków pracy.
Kara grzywny według prawa zatrudnienia obcokrajowców wynosi:
- do trzech obcokrajowców: od 1 000 - do 10 000 za każdego pracownika (przy ponownym przekroczeniu: od 2 000 - do 20 000 euro)
- od trzech obcokrajowców: od 2 000 - do 20 000 euro za każdego pracownika (przy ponownym przekroczeniu: od 4 000 - do 50 000 euro)
- niezbędne złożenie zabezpieczenia.

UWAGA!
Niniejsze opracowanie jest jedynie materiałem informacyjnym i nie ma mocy prawnej. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Wiedniu nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji i działań podjętych na podstawie informacji zawartych w opracowaniu. Moc wiążącą posiadają jedynie austriackie przepisy zawarte w stosownych ustawach i innych aktach prawnych.